مصاحبه‌ی حاضر با حسین کاشانی، یکی از مشایخ سلسله‌ی نعمت‌اللهی، ضمن گرامیداشت دکتر جواد نوربخش، گفت‌وگوی روشنگرانه‌ای‌ست درمورد رابطه‌ی مرید و مراد در طی طریق در تصوف و اینکه چگونه پیر مریدان را در راه رسیدن به حقیقت راهنمایی می‌کند.

دکتر محمّد جعفر محجوب نویسنده، محقق، مترجم و فرهنگ‌پژوه سرشناس ایرانی‌ست که بسیاری از مقالات او در مجله‌ی صوفی به چاپ رسیده‌است. او سال‌ها استاد زبان و ادب فارسیدر دانشگاه تهران بود و در سال ۱۳۵۸شمسی سمت ریاست فرهنگستان زبان و ادب و هنر ایران را نیز بر عهده‌ داشت. مقاله‌ی سیری در آثار منظوم شیخ فریدالدین نگاهی‌ست تحقیقی به چندی از آثار این شاعر و عارف بزرگ‌ ایران.

حافظ، پیش از آنکه در مقام یک شاعر مورد مطالعه باشد، متفکری‌ست که پس از سالیانی آموختن و تجربه در کنار اهل مدرسه، نشست‌و‌برخاست با اهل خانقاه، پیوستن به طبقه‌ی حاکم و راه‌یافتن به دربارها، و سرانجام نومیدی از همه‌ی آن آشنایان ناآشنا، خود را «غریبی در وطن» یافته که از یک‌سو با زاهد و صوفی و شیخ و واعظ و مفتی و قاضی و فقیه و محتسب شهر سرِ سازش ندارد و فاش می‌گوید که «چون نیک بنگری، همه تزویر می‌کنند» و از سوی دیگر برای بازگفتن این درد بی‌درمانِ قرون و اعصار، در زمانه‌ی خود، جامعه‌ی بیداری نمی‌بیند تا کوس این رسوایی را بر سر بازار تاریخ بکوبد، هرچند گهگاه دل به دریا می‌زند و همین کار را می‌کند.

ابوالحسین نوری کلامی شاعرانه داشته که لطیف و ظریف یاد شده و عده‌ای شیوه‌ی او را در تصوف از همه‌ی عرفا والاتر و کلامش را گویاتر خوانده‌اند. برای نوری وجد و موسیقی بخشی از زندگی عارفانه بوده و اعتقاد داشته صوفی کسی است که به سماع حق پردازد.

تعليمات شیخ ابوسعید ابوالخیر که نشانگر شخصیت والا و کم‌نظیر او در تاریخ تصوف ایرانی است، بیش از هرچیز مبیّن این حقیقت است که وی در زندگانی طولانی و پرهیاهو و سرشار از معنویت خود، زاهدی گوشه‌نشین و تارک لذات دنیوی و گرفتار رنج‌واندوه نبوده‌است، بلکه پیر میهنه از همه‌ی سرخوشی‌های زندگی مادی به‌کمال بهره می‌گرفته‌است.

تصوف و یوگا به روایت‌ محمد غوث مقاله‌ای‌ست از دکتر کارل ارنست، استاد ادیان در دانشگاه نورث‌کرولاینای امریکا درباره‌ی رابطه‌ی بین تصوف و یوگا.

ما هم‌ از مستان این‌ می‌ بوده‌ایم‌ مقاله‌ای‌ست که از دیدگاه‌ عارفانه به توصیف شخصیت ابلیس می‌پردازد.

موسی و شبان متن آخرین سخنرانی پروفسور آن‌ماری شیمل، محقق و استاد برجسته‌ی مطالعات اسلامی دانشگاه هاروارد است که در بهمن‌ماه سال ۱۳۸۱ در دانشگاه تهران ایراد شد.

موسیقی سنتی ایرانی مانند هر هنر دیگر معنوی از سکوت برخیزد و آرامش و صلح آن حقیقت سرمدی را که جاویدان و مافوق هرگونه تعیین و تشخص است در قالب اصوات،  که متعلق به عالم صورت و مظاهر است، متجلی سازد. تصوف و تأثیر آن در موسیقی، مقاله‌ای‌ست تحقیقی از دکتر سید حسین نصر درباره‌ی تأثیر تصوف در موسیقی سنتی ایرانی.

سخن از شمس تبریز همیشه سخن از مولانا جلال‌­الدین محمد است، زیرا آنچه با قطع و یقین درباره­‌ی شمس می‌­توان گفت همان است که در سال های ۶۴۲ تا ۶۴۵ ق در قونیه اتفاق افتاده و در تمام آن وقایع، شمس و مولانا جلا‌‌ل‌­الدین هر دو قهرمان داستان‌­اند. طلوع و غروبِ شمس تبریز در قونیه،‌ مقاله‌ایست تحقیقی از دکتر محمد استعلامی، استاد دانشگاه مک‌گیل در کانادا.

در میان صوفیانی كه زبان فلسفه را برای بیان تعالیم اسلام به كار برده‌اند، ابن‌عربی، ملقب به شیخ اكبر، دارای مقامی بس والا است. ابن‌عربی را پایه‌گذار عقیده به وحدت­‌وجود به‌شمار آورده‌اند. این عقیده بنیان تعالیم اسلام یعنی توحید یا یگانگی خدا را در قالب هستی‌شناسی فلسفی بیان كرده‌است.

یوسف در اشعار مولانا جلال الدین رومی، متن سخنرانی پروفسور آن‌ماری شیمل، استاد پیشین دانشگاه هاروارد در کنفرانس میراث تصوف ایرانی در قرون وسطی (دسامبر ۱۹۹۰ – دانشگاه لندن) است.

عشق تصوف ایران رابعه روزبهان

حسین بن منصور حلاج و تصوف بغداد، مقاله‌ای‌ست تحقیقی از دکتر هربرت میسُن، استاد دانشگاه بُستُن، که به بررسی مختصر بر عقاید صوفیه‌ی بغداد، خصوصاً حسین بن منصور حلاج می‌پردازد.

عشق تصوف ایران رابعه روزبهان

جوانمردی و آیین آن، مقاله‌ای‌ست تحقیقی از دکتر محمد جعفر محجوب، نویسنده و محقق سرشناس ایرانی درباره‌ی تاریخچه‌ی آیین‌ فتوت و جوانمردی در ایران.

عشق تصوف ایران رابعه روزبهان

مراحل عشق در نخستین ادوار تصوف ایران، مقاله‌ای‌ست تحقیقی از دکتر کارل ارنست، استاد ممتاز مطالعات اسلامی و یکی از پژوهشگران مطرح در زمینه‌ی تصوف. این مقاله به شرح طبقه‌بندی‌های مراحل عشق بر طبق نظریات صوفیه، از رابعه تا روزبهان می‌پردازد.

تصوف عرفان مثنوی مولانا

شناخت خود در مثنوی مولانا، مقاله‌ای‌ست از دکتر محمد استعلامی؛ ادیب، مولوی‌پژوه‌ و حافظ‌شناس بنام. در این مقاله مبحث «خود» یا «نفس» در دو حکایت مولانا شکافته می‌شود و سه اصل از مبانی هدایت مولانا در گذار از دشواری‌های راه عشق مطرح‌ می‌گردد.